یکی از اقدامات امیرالم?منین علی علیه السلام که در تاریخ به یادگار مانده است، مناشدات ایشان درباره غدیر است. منظور از مناشده، قسم دادن است. ایشان در موارد متعددی مردم را قسم داده است که آیا شاهد آنچه پیامبر صلی الله علیه وآله در غدیر فرمود بوده‌اند یا خیر؟ و مردم هم با قسم خوردن، آن را تأیید کرده‌اند. این مناشدات در جلد دوم ترجمه الغدیر جمع‌آوری شده‌اند.

در یکی از این مناشدات عامر بن واثله که در روز شوری دربان بوده است قسم های امیرالم?منین علیه السلام را ذکر می‌کند:

شما افراد، همه شما را سوگند می دهم بخدا، که آیا در میان شما کسى هست که پیش از من به وحدانیت خدا ایمان آورده باشد؟

همگى گفتند: نه.

فرمود: شما را به خدا سوگند می دهم که در میان شما کسى هست که برادرى چون جعفر طیار داشته باشد که در بهشت با فرشتگان پرواز می کند؟

گفتنند: نه به خدا قسم.

این قسم ها ادامه دارد تا آنجا که ایشان فرمود:

شما را بخدا سوگند می دهم، آیا در میان شما جز من کسى هست که رسول خدا درباره او فرموده باشد:

من کنت مولاه فعلى مولاه، اللهم وال من والاه و عاد من عاداه، و انصر من نصره، لیبلغ الشاهد الغائب؟

گفتند: نه بخدا قسم.

در میان این مناشده‌ها افرادی هم بودند که با وجود اطلاع و حضور در جریان غدیر، از اعلام عمومی آن به مردم طفره می‌رفتند. جمعی از این افراد مشمول نفرین امیرالم?منین علیه السلام شدند که نامهای آنها در کتاب الغدیر آمده است.

در خطبه 192 نهج‌البلاغه، امام‌علی(ع) می‌فرماید اگر قرار باشد ما در زندگی به چیزی تعصب بورزیم و ایستادگی کنیم و از آن عبور نکنیم، آن اخلاق است: «فَإن کانَ لا بُدَّ مِنَ العَصَبِیه.. فَلیکُن تعصُّبُکم لِمَکارمِ الْخِصالِ و مَحامِدِ الأفعالِ و مَحاسِنِ الأمورِ» ¹

نکته زیبا اینجاست که امیرمؤمنان(ع) اخلاق را فقط خصلت نمی‌داند. فقط رفتار هم نمی‌داند. خصلت هست، رفتار هست، فراتر از این هم هست. همان‌طور که در ادامه خواهیم دید که ایشان میدان اخلاق را خیلی وسیع و در تمام امور زندگی می‌بیند.

«الّتی تفاضَلَت فیها المُجَداءِ و الْنُّجَداءُ مِن بُیوتاتِ العَرَبِ و یعاسیبِ القَبائِلِ» ²

این سه چیز مواردی است که انسان‌های بزرگوار و شایسته در آن از هم سبقت می‌گیرند؛ یعنی اگر قرار باشد ما باهم مسابقه‌ای بدهیم در اخلاق است. جامعه‌ای سالم است که باارزش‌ترین مسابقه‌اش در اخلاق باشد. بهترین مسابقه انسانی در «بِالاخلاق الرَّغیبه..» است؛ یعنی اخلاق پسندیده. «والاَحلامِ العَظیمه..» خردهای بزرگ. «والاَخطارِ الجَلیلَه..» مقام‌های والا. «و الآثار المَحموده..» نشانه‌های نیکو. مشاهده می‌شود که نوع نگاه امام(ع) به اخلاق نگاه وسیعی است.